Als volwassene kreeg Geijs te maken met flinke tegenwind. Het duurde lang voordat hem duidelijk werd waar die vandaan kwam. Die ontdekking gaf hem de kracht om tegen de stroom in te roeien.   

FOTO: ROOS PIERSON

“Op jongere leeftijd ging het wel oké. Ja, ik was heus wel een jongen met een handleiding, maar niks verontrustends. Pas toen ik moest gaan meedraaien in de maatschappij, werd het al snel moeilijk voor mij om goed te functioneren. Een eigen bestaan opbouwen, met werk en stabiliteit, dat was te complex voor mij. Waaróm dat zo was? Geen idee, althans toen niet. Ik kon niet meer mee, voelde me alleen, eenzaam, onbegrepen, nutteloos.”

Als volwassene wordt Geijs’ wereldje steeds kleiner. “Ik wist gewoonweg niet waar ik moest beginnen, hoe ik bijvoorbeeld een sociaal leven kon opbouwen. Heel lang heb ik me afgevraagd: waarom kan ik nergens aansluiting vinden? Ik zat met mezelf in de knoop, draaide met mijn vragen en twijfels in een kringetje rond, en ging me steeds meer terugtrekken, afsluiten. Het was een vlucht voor een werkelijkheid die ik niet begreep. En voor mensen die míj niet begrepen. Eindeloos op de Playstation, dát voelde veilig. Ik verstopte me in een andere wereld, was volstrekt passief.”

Openbaring

Geijs wordt gaandeweg een zware kluif voor het maatschappelijk werk. “Terugkijkend heb ik goede begeleiding gehad, maar het heeft toch lang geduurd voordat ik zelf een nieuw perspectief zag.” 

Daarvoor zijn twee doorbraken nodig. De eerste, in 2013, is een openbaring: “Ik kreeg te horen dat ik een aandoening uit het autismespectrum heb. Dat is aan de ene kant niet leuk om te horen, maar mij gaf het eindelijk houvast. Natuurlijk wist ik al wel dat er iets niet goed zat, maar ik kon er de vinger niet achter krijgen. Door die diagnose werd me ineens zóveel duidelijk. Het verklaarde waarom ik niet ‘gewoon’ kon aarden in de maatschappij, en waarom ik in een aantal situaties minder goed gedij dan anderen. Als jij dat weet, en de mensen om je heen, dan is er al veel gewonnen. Ik ben de afgelopen jaren steeds meer aan de weet gekomen over autisme, en over mezelf. Mede door goede begeleiding vanuit maatschappelijk werk en de gemeente ben ik een heel stuk verder gekomen. Het was duidelijk dat er iets moest veranderen, maar ik moest het ook zelf willen. Wat voor mij heel goed heeft gewerkt is cognitieve gedragstherapie, dat heeft dingen veranderd in mijn denken. Nu ben ik me er bijvoorbeeld veel meer van bewust dat ik zelf keuzes kan maken, iets in beweging kan zetten. En dat binnenvetten tot niets leidt.”

Tjabo en Gumpie

Nog zo’n mijlpaal op de weg terug is de komst van Tjabo in zijn leven, vier jaar geleden. Zijn maatschappelijk werkster fungeerde als matchmaker. “Het leek haar een goed idee om mijn liefdevolle kant boven te halen en me te leren verantwoordelijkheid te dragen. Structuur te bieden, dat ook.” 

Tjabo dus. De zorg voor de mannetjesdwergpapegaai geeft Geijs een prettig gevoel, versterkt zijn zelfvertrouwen. Hij kan zich bovendien goed inleven in Tjabo’s gevoelsleven. “Op een gegeven moment zag ik dat ie wat eenzaam was. Toen heb ik er een vrouwtje bij gekocht, Gumpie. Eerlijk gezegd weet ik niet of hij daar gelukkiger van is geworden. Zij is niet met de hand grootgebracht, dus ze pikt er nog steeds lustig op los. Sowieso is ze een nogal dominant typje, ze maken vaak ruzie. Het komt erop neer dat ze elkaar tolereren, maar ze dóén het dan weer niet samen. Tjabo is niet geïnteresseerd…”, lacht Geijs.

De aanwezigheid van Tjabo – en toch ook wel Gumpie – heeft een positief effect op Geijs’ gemoedstoestand, en dat helpt hem om nog veel meer stappen te zetten. Goede begeleiding is dan essentieel. “Ik neem nu deel aan het vertrouwensexperiment in Tilburg voor mensen in de bijstand. Ik heb het geluk dat ik in een groep ben geloot die juist meer begeleiding krijgt bij het onderzoeken van de mogelijkheden. Bij de gemeente hebben ze er begrip voor dat het vinden van werk voor mij een geleidelijk proces zal zijn. In eerste instantie richt ik me op beschut werk. Geen druk, dat werkt voor mij het beste, maar ik wil wel heel graag stappen zetten om uit de uitkering te komen. Op een gegeven moment kreeg ik te horen: je gaat te hard, probeer eerst maar eens vrijwilligerswerk.”  

Talénten!

Dat advies heeft Geijs ter harte genomen. Eerst bij een kinderboerderij, maar daar miste hij toch het contact met mensen. “Maatschappelijk werk, dienstverlening, dat ligt toch dichter bij mezelf. Samen met mijn begeleider ben ik gaan zoeken en toen kwamen we uit bij Quiet Community. Het eerste wat ze daar vroegen: wat zijn je talenten? Mijn talénten? Nou, daar was ik al een aantal jaren niet zo mee bezig geweest. Laat staan dat ik ze gericht had ingezet.”

Van het een kwam het ander en nu is Geijs alweer een halfjaar actief als vrijwilliger bij het Quiet Belteam. “We zorgen ervoor dat members van Quiet op de hoogte zijn van de aanbiedingen en ik bel mensen op om ze te motiveren en actief te worden op het Quiet-platform. Dit zorgt vaak voor leuke gesprekken, en het is enorm dankbaar werk, omdat de mensen voor wie we het doen vaak geen geld hebben om leuke dingen te doen of kleine dingen te bekostigen. Goed voorbeeld vind ik een fietsreparatie. Zonder fiets zijn je mogelijkheden beperkt, maar ik hoor regelmatig dat mensen geen geld hebben om hun fiets te laten maken. Dan komt zo’n aanbieding als geroepen.” 

Groot gewin

Voor Geijs is het een hele stap om weer ergens deel van uit te maken, ergens bij te horen. Het bevalt hem prima. “Niet alleen is het fijn om aan een goed doel te kunnen bijdragen, maar ik krijg er veel voor terug. Het haalt me uit mijn sociale isolement, het is fijn om weer onder de mensen te komen. Werken bij Quiet geeft me bovendien een beetje dagstructuur en ik kan hier wennen aan een werkomgeving. En dat in een fijn team waar collegialiteit voorop staat. Omdat ik ondertussen zelf ook member geworden ben, weet ik precies hoe Quiet werkt en het voelt goed om deel uit te maken van een community. Werken voor een groep mensen die opkomen voor het verlichten van armoede, dat past bij me, ik kan me er van mijn beste kant laten zien. Iets kunnen betekenen voor een ander is voor mij belangrijk. Als je al die dingen optelt, dan is dit een groot gewin in mijn persoonlijke situatie. Kijk, ik was een gebroken man, zo zag ik mezelf. Nu is mijn gevoel helemaal anders. Ik heb aan mezelf gewerkt; therapie, meditatie, een dagritme opbouwen… allemaal stapjes. Ik ben dankbaar dat ik bij Quiet mijn ei kwijt kan, kan laten zien wat ik kan. Ik ben weer mezelf geworden, en ik doe er weer toe.”