Zijn jeugdjaren bracht hij door op de boerderij van zijn ouders in Haastrecht, vlakbij Gouda. Bij zijn geboorte zat zijn iets oudere broer al op school. Totdat Jos zelf op zijn vijfde naar school ging, zag hij weinig anderen. “Er woonden niet veel kinderen in de buurt, dus ik moest mezelf maar wat bezig houden. Ik herinner me dat toen de eenzaamheid al grip op me kreeg.”

Ook toen hij later geografie ging studeren in Utrecht en Amsterdam koos hij ervoor in zijn geboortedorp te blijven wonen. “Het studentenleven trok me vanwege mijn leeftijd niet echt aan en ik was meer een jongen van het platteland. Wel ging ik regelmatig met vrienden op stap in Utrecht en bleef dan slapen bij een van hen.”

Voor de liefde

De vele sollicitaties na zijn afstuderen leidden uiteindelijk alleen tot tijdelijke baantjes en vrijwilligerswerk. Hij besloot zich te laten omscholen in de Geografische Informatie Systemen. “Dat stond toen in de kinderschoenen, de huidige Tom Tom is daarvan afgeleid. Ik vond het erg leuk om kaarten te ontwerpen en daar gegevens aan te hangen. Het paste goed bij me.”

Voor de liefde verhuisde hij in de jaren negentig naar Groningen, waar hij sindsdien permanent woont. Hij werkte onder andere bij de NAM in Assen en bij een adviesbureau. Zijn relatie hield geen stand en zijn geestelijke conditie deed hem besluiten het roer totaal om te gooien.

Geen geld voor leuke dingen

Na enkele andere banen zit hij sinds 2013 zonder werk en het is voor Jos niet makkelijk structuur aan zijn dagen te geven. “Ik leef van een bijstandsuitkering, dus houd ik vrijwel geen geld over om leuke dingen te doen. Fietsen doe ik graag, maar nu in de winter komt dat er minder van. Een paar keer per jaar ga ik op mijn vrije reisdagen naar mijn broer in Alkmaar of naar mijn vrienden in de buurt van Gouda. Ik vind het moeilijk om contact te leggen met anderen, dat heeft vooral te maken met verlegenheid. Maar ik zou graag wat meer mensen leren kennen om gewoon eens een kop koffie mee te drinken of over van alles en nog wat te praten.”

Russisch

“Ik lees graag en bij de bibliotheek kan ik gratis boeken lenen”, vervolgt hij. “Maar voor de rest kost alles geld, zoals mijn cursus Russisch maar ook de museumjaarkaart. Dan blijft er nauwelijks iets over voor een bioscoopbezoek of een spontaan kopje koffie met iemand in de stad, laat staan een etentje. Ik zit dan ook veel thuis en werk aan mijn Russisch.”

Hij hoopt die taal nog eens goed onder de knie te krijgen, al was het alleen al om soepeler te kunnen communiceren met zijn vriendin in Rusland. Plannen om met haar te gaan samenwonen koestert hij inmiddels niet meer. “De Nederlandse ambassade in Kiev erkent haar Russische paspoort niet en verleent geen visum. Ook zijn de Nederlandse regels voor het verkrijgen van een verblijfsvergunning erg streng.” Jos zou graag naar Rusland gaan om met zijn vriendin door het land te reizen waarvoor hij een grote liefde voelt, ondanks de donkere kanten.

Uit het moeras

Hoewel Jos soms wel manieren kan vinden om het leuk te maken, moet hij zichzelf regelmatig uit het moeras van eenzaamheid en depressie trekken. Gelukkig krijgt hij veel steun in zijn wekelijkse gesprekken met een praktijkondersteuner van de huisarts. “Ik moet toch leren omgaan met dingen waar ik tegenaan loop, en voor een deel heeft dat ook met acceptatie te maken. Soms lukt dat en vaak ook niet.”

Betaald werk zit er voor hem niet meer in. “Op je 64 ben je wat dat betreft eigenlijk kansloos.” Hij is wel blij dat hij ondertussen zijn schulden heeft afgelost. Na twee jaar afhankelijk te zijn geweest van de voedselbank probeert hij het nu weer op eigen kracht.

Geld is ook niet alles

“Ik denk echt niet dat ik ineens gelukkig zou worden van geld. Maar structureel te weinig geld maakt ongelukkig en moedeloos.” Hij voegt er aan toe dat hij toch ook wel lichtpuntjes ziet. “Voor mij is het goed om dingen van me af te schrijven, ik denk erover een blog te beginnen. Maar het mooiste zou zijn als ik iets kon doen in de Russische taal.”

Gratis training

“De Quiet Community vind ik heel interessant. Ik kreeg tot mijn verrassing een etentje aangeboden bij Beachclub Kaap Hoorn. Ben een paar keer bij Quiet op de koffie geweest en voel me er op m’n gemak. Zou er best graag vrijwilligerswerk willen doen. Ik hoorde dat er een Russische member komt die nauwelijks Nederlands spreekt. De Quieteer vroeg of ik misschien iets voor hem kan betekenen. Zij bood me ook aan om de training ‘Buitengewoonzijn’ te gaan doen. Ingrid Koetzier biedt deze training gratis voor drie members aan. Ik was er nogal door verrast en moest er een tijdje over nadenken. Zoiets is voor mij erg spannend. Maar ik denk zeker dat het behulpzaam kan zijn om uit de huidige impasse te komen. Sommige dingen gebeuren niet zomaar.”